Bazı gıdalar migreni tetikliyor mu?

Birçok kişi migren ağrısını tetikleyen veya hafifleten gıda ve içeceklerle karşılaşıyor. İngiltere’de yaklaşık 10 milyon kişinin migren yaşadığı belirtilirken, ağrıların en yoğun olduğu yaş aralığı 25–55 ve kadınlarda belirtiler daha belirgin görünüyor. Ağrıları neyin tetiklediği ya da genetik olup olmadığı netleşmiş değil; ancak bazı bireyler belirli yiyeceklerin ağrıyı artırdığını söylüyor. Bu konuyu uzmanlara sorduk.

En sık görülen tetikleyiciler nelerdir? Leiden Üniversitesi Tıp Merkezi’nden nörobiyolojist Prof. Gisela Terwindt, migren hastalarının yaklaşık %30’unun bazı gıdaları tetikleyici bulduğunu söylüyor. Ancak her kişide farklı gıdalar etkili olabildiğinden tek bir evrensel tetikleyici tanımlamak güç. 2015’te Oklahoma Üniversitesi araştırmacıları peynir, kırmızı şarap, çikolata, monosodyum glutamat ve tiramin içeren yiyecekler ile turunçgillerin genel tetikleyiciler olduğunu belirtti. Beslenme Derneği’nden Dr. Duane Mellor ise tiramin içerikli gıdaların migrenle bağlantısını en güçlü bulgular olarak vurguluyor; bu içerik peynir, çikolata, pek çok tatlı ve kırmızı şarapta bulunuyor.

Tiraminin etkisi tiramin, bazı içecekler ve yiyeceklerde bulunan bir biyolojik amin olarak biliniyor ve çok dozda tüketildiğinde migren belirtilerini tetikleyebiliyor. NHS, migren hastalarına bir ay boyunca yüksek amin içeren yiyeceklerden kaçınmalarını ve semptomların değişimini takip etmelerini öneriyor. Listede alkollü ve düşük alkollü biralar, şarap, çikolata, peynir, kahve, çay ve diğer kafeinli ürünler ile turunçgiller, domuz eti, bakla, bezelye ve karides-yengeç gibi ürünler yer alıyor.

Düzenli yemeğin önemi Migren söz konusu olduğunda öğün atlamanın tetikleyici olabileceğini ifade eden Mellor, kötü bir yeme düzeninin migreni kötüleştirebileceğini belirtiyor. Migren Derneği’nin 2024’te Londra’da düzenlenen Uluslararası Sempozyum Hasta Günü sunumunda, kadınların %50’si ve erkeklerin %40’ı için öğün atlamanın tetikleyici olduğuna dair bulgular paylaşıldı. Aynı sunumda sıvı tüketiminin de önemli olduğu, dehidrasyonun bir tetikleyici olabildiği dile getirildi ve bazı hastalarda alkolün tetikleyici olarak raporlandığı belirtildi.

Yeme düzeni migreni nasıl etkiler? Stanford Üniversitesi uzmanları, migren diyeti veya yeni bir beslenme planına geçmeden önce daha geniş çaplı çalışmalar gerektiğini vurgulasa da düzenli ve sağlıklı beslenmenin migren ağrılarını azaltabileceğini gösteren kanıtlar bulundu. Glisemik indeksinin düşük olduğu besinler, ketojenik diyet ve DASH diyeti gibi uygulamaların bazı kişilere fayda sağladığı belirtiliyor. Ancak migrene yönelik bir diyetin etkili olup olmadığını kesin olarak kanıtlamak için daha çok çalışmaya ihtiyaç var. Migren Derneği, diyetlerin birçok değişkene bağlı olduğunu ve tek bir doğru diyet olmadığını vurguluyor.

Taşıyıcı tavsiyeler Uzmanlar, yeni bir diyet uygulamadan önce doktorla görüşmeyi öneriyor. Bir diyetin migrene faydalı olup olmayacağını bireysel olarak denemek mümkün olsa da, kanıtların güçlü olmadığına işaret edenler var. Sorumlu bir yaklaşım olarak işlenmiş gıdadan uzak durmak, bol meyve-sebze ve lifli gıdalar tüketmek ve dengeli bir beslenmeyi sürdürmek öne çıkan tavsiyeler arasında. Ayrıca diyet değişikliklerini uygularken bir diyetisyenle çalışmak, temel besin eksikliklerini önlemek açısından önemli olarak görülüyor.

Kaynak: Haberler.com