Artvin’de Yeni Kertenkele Türü Keşfi ve Saliha Kertenkelesinin Hikayesi

Artvin’in Yusufeli İlçesi Barhal Vadisi’nde Sürüngenler Üzerine Yeni Bir Adım

Türk biyoloji dünyasında önemli bir gelişmeye sahne olan bu keşifte, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Dr. Mehmet Kürşat Şahin, bölgedeki doğal yaşam alanlarını detaylı şekilde incelemek üzere Barhal Vadisi’ne ulaştı. Burada yürüttüğü çalışmalar sırasında, bölgeye özgü ve bilinmeyen bir kertenkele türü keşfetti. Bu keşif, yalnızca bölge ekolojisi açısından değil, aynı zamanda bilim dünyası için de büyük bir önem taşıyor.

Türün Anlamlı İsmi ve Aile Bağları

Yaptığı araştırmalar esnasında, yeni keşfedilen bu kertenkeleye, vefat eden annesi Saliha’nın adını verme kararı alan Şahin, “darevskia salihae” isminde literatüre kazandırdı. Bu anlamlı isim, hem onun annesine duyduğu saygıyı hem de türün özgünlüğünü yansıtıyor. Ailesiyle birlikte bu büyük gururu paylaşan Şahin, bu anlamlı ismin, onun ve ailesinin hayatında derin bir iz bıraktığını ifade etti.

Heyecan Dolu Anlar ve Bilimsel Keşif

Keşif sırasında yaşanan duygusal anları anlatan Şahin, “Yeni bir tür olduğunu fark ettiğimde büyük bir heyecan yaşadım. Yanımda Gümüşhane Üniversitesi’nden Doç. Dr. Muammer Kurnaz da vardı. Göz göze geldiğimizde, içimizde tarifsiz bir sevinç ve heyecan yükseldi. Bu an, bizim için unutulmaz bir deneyim oldu.” şeklinde sözlerini dile getirdi. Bu an, bilimsel keşfin ötesinde, insanın doğa ile kurduğu bağın da simgesi haline geldi.

Ekolojik Özellikler ve Türün Yaşam Alanı

Keşfin yapıldığı Barhal Vadisi’nin güneşlenme süresi ve iklim koşullarının, bölgedeki diğer vadilere kıyasla oldukça farklı olduğunu belirten Şahin, “Bölgedeki özgün ekolojik şartlar, yeni türün yaşam alanını daraltıyor. Diğer kertenkele türleri vadinin farklı bölgelerinde bulunurken, keşfettiğimiz tür sadece küçük bir kaya bloğunda, yaklaşık 150 metre uzunluğundaki bir kayalık alanda ve 5-6 metre yüksekliğinde sınırlı bir bölgede yaşıyor.” dedi. Ayrıca, bu yeni türün genetik yapısının diğer kertenkelelerden oldukça uzak olduğunu vurguladı.

Keşfin Sonrası Duygusal ve Bilimsel Süreç

Türün taksonomik ve etimolojik açıdan isimlendirilmesi sürecinde, ailesel ve duygusal bağların ön plana çıktığını anlatan Şahin, “İlk etapta, bulunduğu yerin adını vermeyi planlamıştık. Ancak, yaşadığım zorlu süreçler, bu kararı değiştirdi. O dönem annemi kaybetmiştim ve Trabzon’da defnettikten sonra, yakın arkadaşım Doç. Dr. Muammer Kurnaz, bana bu keşfimizin anlamını ve değerini hatırlattı. O anda, annemin adını bu yeni türe verme fikri ortaya çıktı ve ailecek büyük bir duygusallık yaşadık.” şeklinde anlattı.

Türün Sonsuz Yaşayış Hikayesi ve Koruma Çabaları

Şahin, “Bu yeni tür, dünya genelinde keşfedilen sürüngenler arasında oldukça önemli bir yer tutuyor. Sürüngenlerde yeni bir türü keşfetmek, özellikle de ülkemizde, oldukça zor ve nadir görülen bir durum. Bu yüzden, ‘Saliha kertenkelesi’nin, habitatının korunması ve neslinin devam etmesi adına çalışmalarımıza devam ediyoruz.” diyerek, koruma ve izleme çalışmalarının önemine dikkat çekti. Türün, sadece küçük bir alanda yaşadığı ve sınırlı habitatı sayesinde, nesli tehdit altında olabileceğine işaret etti.

Sonuç ve Gelecek Umutlar

Bilim insanları ve çevre korumacıların ortak çabalarıyla, bu nadide türün yaşam alanlarının korunması ve bilim dünyasına kazandırılması, doğanın ve bilimin ortak başarısı olacak. Şahin, “Bu keşif, bana ve aileme büyük bir onur ve gurur kaynağı oldu. Bu türün, habitatı bozulmadığı sürece, sonsuza dek var olmaya devam edeceğine inanıyorum. Bu, hem kişisel hem de uluslararası bir başarıdır ve doğanın bize en büyük hediyesi olduğunu düşünüyorum.” diyerek, duygularını paylaştı.