Anadolu’da Gladyatör Arenası Gün Yüzüne Çıkartılacak

Tokat’ta Antik Gladyatör Arenası Yeniden Hayat Bulacak

Tokat’ın Sulusaray ilçesinde bulunan ve tarihi boyunca gladyatör dövüşlerine sahne olmuş Sebastapolis Antik Kenti, kapsamlı kazı ve restorasyon çalışmalarıyla tamamen gün yüzüne çıkarılarak, bölge turizmine kazandırılmayı hedefliyor. Bu önemli arkeolojik alanın ortaya çıkarılması, bölgenin tarihi ve kültürel zenginliklerine yeni bir boyut kazandıracak.

İnsanlık tarihinin derinliklerinden gelen ve yaklaşık MÖ 3. bin yılından günümüze uzanan bu kent, kazı çalışmalarını yürüten 19 Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Temür önderliğinde, daha uzun vadeli ve kapsamlı projelerle gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor. Doç. Dr. Temür, yaptığı açıklamada, antik kentin tam anlamıyla keşfedilmesi ve bilim dünyasına kazandırılması için daha fazla maddi ve teknik kaynağa ihtiyaç olduğunu belirtti.

Geçmişte gerçekleştirilen ilk kazıların 1980’li yıllara dayandığını ve bu çalışmaların Tokat Müzesi Müdürü Birsel Özcan öncülüğünde başladığını hatırlatan Prof. Dr. Temür, 20 yıl boyunca ara verilen kazıların, 2010 yılında Fransız ekibi ve 2013-2018 yılları arasında Şengül Dilek Ful liderliğinde tekrar canlandırıldığını açıkladı. 2021 yılında ise yeniden Tokat Müzesi’nin başkanlığında ve bilimsel danışmanlık eşliğinde çalışmaların sürdüğünü, 2023 itibariyle kendisinin kazı başkanlığını üstlendiğini ve çalışmaların Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle desteklenen resmi kazı statüsünde devam ettiğini sözlerine ekledi.

Kazı ve Restorasyon Çalışmalarında Güncel Durum

Şu anda kazısı devam eden temel yapılar arasında Roma Hamamı ve Bizans Kilisesi bulunuyor. Önceki yıllarda ağırlıkla bu yapıların kazı ve restorasyon çalışmaları yürütülürken, şu anda da aynı odak noktalarında çalışmalar devam ediyor. Buna ek olarak, kentin çeşitli noktalarından elde edilen kitabeler, gymnasium, stadium, Herakles, Zeus, Hadrian ve Traian’a adanmış tapınaklar, tiyatro, agora, asklepion, nekropol alanları ve sur duvarlarının varlığı da belirlenmiş durumda.

Ancak, bu yapıların büyük bölümü modern yerleşimin altında yer aldığı için kazıların uzun ve meşakkatli bir süreç olacağı açık. Mevcut evlerin kamulaştırılması, yıkılması ve alanın genişletilmesi gibi çalışmalar, bölgedeki yaşamı olumsuz etkilediği gibi, büyük maddi kaynaklar da gerektiriyor. Bu noktada, yerel yöneticiler ve iş insanlarının aktif desteği kritik bir önem taşıyor. Kazıların sürdürülebilirliği ve restorasyonun başlaması için, devlet ve özel sektör kaynaklarının artırılması şart.

Geleceğe Dönük Hedefler ve Zorluklar

Antik kentin taşkın alanında kalan ve yaklaşık 10 metreyi bulan toprak dolgusu nedeniyle tamamen ortaya çıkarılması büyük bir zaman ve emek istiyor. Özellikle Çekerek Irmağı’nın taşkın alanında bulunan alanın korunması ve kazı çalışmalarının devam edebilmesi için, kapsamlı projeler ve ciddi finansman gerekiyor. Ayrıca, bölgedeki kazılardan elde edilen bulgular, kentin MÖ 3. bin yılından itibaren sürekli yerleşim gördüğüne işaret ediyor ve bu da bölgenin tarihsel önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Söz konusu çalışmaların başarıyla tamamlanmasıyla, bölgenin turizm potansiyelinin artırılması ve bölge ekonomisine katkı sağlanması mümkün hale gelecek. Bu nedenle, arkeolojik kazı ve restorasyon projelerine daha fazla kaynak ayırmak, bölgenin kültürel mirasını korumak açısından büyük önem taşıyor.