Amasya’da Pekmez İçin Açılan Mağaralar: Geleneksel Toprak Arayışının Güvenlik Riskleri

Amasya şehir merkezi yakınlarındaki Şeyhcui Mahallesi’nde yol kenarında, orman yoluna bakan kayalık alanda kazılarla açılan oyuklar, bölgeyi meşgul eden bir tartışmanın odak noktası oldu. Başlarda toprak kayması ya da doğal oluşum olarak değerlendirilen bu yapılar, üzüm pekmezi yapımında kullanılan özel killi toprağın temin edilmesi amacıyla kazıldığı kesinleşince merak artış gösterdi.

Zamanla küçücük çukurlar halinde başlayan kazıların, her geçen yıl genişleyerek daha büyük mağaralara dönüştüğü görüldü. Yoldan geçen vatandaşlar, bu alanın neden kazıldığını uzun süre merak etti. Yapılan incelemeler, geleneksel pekmez yapımında ihtiyaç duyulan bu özel toprağın elde edilmesi amacıyla çalışmaların sürdüğünü ortaya koydu.

Mahalle sakinlerinden Sevgi Taşağıl, bazı zamanlarda insanların toprağı götürdüğünü ifade ederken, ilk başta durumu doğal bir olay olarak gördüklerini belirtti. Esra Başkol ise, kazılan alanların özellikle son üç yılda daha da genişlediğini dile getirdi. Üzüm pekmezi yapımında bu tip killi toprağın kritik önem taşıdığını vurgulayan Ercan Eftelioğlu, pekmez kıvamını korumak için bu toprağın gerektiğini söyledi. Kayalıkların adeta Ferhat efsanesini hatırlatacak şekilde oyulduğunu belirten Eftelioğlu, bu yöntemin yörede bilinen bir uygulama olduğuna dikkat çekti.

Öte yandan, çalışmalardan doğan güvenlik riskleri de gündemde. Yol boyunca karşılaşılan manzara, ağaç köklerinin açığa çıkması ve ilerleyen aşamalarda elektrik tellerinin üzerine düşme ihtimali gibi endişeleri beraberinde getiriyor. Yetkililerin, bu tehlikeleri minimize etmek için acil önlem alması gerektiğini ifade eden vatandaşlar, bölgenin güvenliğini sağlamak adına adımların atılmasını talep ediyor.

İşin kültürel boyutu ise pekmez geleneğinin sürdürülmesiyle yakın temas halinde. Amasya’da uzun yıllardır süregelen bu üretim yöntemi, killi toprak üretiminin devamını sağlayarak yerel mirası canlı tutuyor; ancak bu süreç güvenlik ve çevresel riskleri de beraberinde getiriyor. İHA