Alzheimer hastaları için Covid 19 rehberi

Akşam Gazetesi’nden Dr. Sevda Sarıkaya’nın yazısı…

Benim çalışma alanım olan Alzheimer hastaları için de çok zor bir dönem. Amerikan Alzheimer Birliği, COVID-19/SARS-CoV-2 için kolaylaştırıcı bir rehber hazırladı.

Bu hafta o rehberi baz alarak Alzheimer hastaları ve COVID enfeksiyonu için dikkat etmemiz gerekenleri sıralayacağım;

Alzheimer hastaları yaşları itibariyle ve başka kronik hastalıkları da olduğu için risk grubundadırlar.

Alzheimer hastaları, diğer hastalıklarını ifade etmekte zorlanırlar. O yüzden Covid-19 geçirdiklerinde anlamakta zorlanabilirsiniz.

İlk bulgusu, kafa karışıklığı olabilir ya da mevcut olan kafa karışıklığı artabilir. Bunun Alzheimer hastalığına bağlı olup olmadığını nasıl bileceksiniz? Eğer bu kafa karışıklığı birkaç gün içerisinde hızlı bir şekilde ilerlediyse hemen doktorunuza danışın.

Hiç beklemediğiniz davranışlarda bulunuyorsa ya da daha önce hiç karşılaşmadığınız bir şikâyeti olduysa mutlaka doktorunuza danışın.

Nefes alıp vermedeki güçlüğü ifade edemeyecekleri için, ancak nefes alıp-verme hızının artışından anlayabilirsiniz. Eğer çok hızlı nefes alıp veriyorsa bu acil bir durumdur. 112 Acil Servisi aramanız gerekir.

Covid-19 için önerilen ekstra hijyeni sağlamakta zorlanabilirsiniz (sık el yıkama, elini yüzüne götürmemesi gibi) Bunu nasıl sağlayacaksınız? Banyoya görebileceği alana ‘ellerini yıka’ şeklinde kısa uyarılar asın, işe yaramıyorsa sık aralıklarla beraber el yıkamaya gidin. Ellerini 20 sn nasıl yıkayacağını gösterin. Bunu korkutarak değil, sevgi ve şefkatle, dikkatini çekecek başka konulardan konuşarak yapın.

Eğer ellerini yıkamakta zorluk çekiyorsa sık aralıklarla kolonya ile silin.

El yıkama ve kolonyadan dolayı ellerinin tahriş olmaması için gün içinde birkaç defa nemlendirici kullanmayı da ihmal etmeyin.

Bakım veren kişi olarak sizin hasta olmanız durumunda, hastanızla ilgilenmesini bir yakınızdan mutlaka rica edin.

Hastanızın izolasyonunu çok iyi sağlayın. Bu dönemde eve misafir kabul etmeyin. Kendiniz de diğer insanlarla yakın temastan kaçının. Hastanıza enfeksiyonu siz de bulaştırabilirsiniz.

Siz de önerilen hijyen kurallarına çok dikkat edin.

Evlerinde Alzheimer hastası bulunan kişilere karşı anlayışlı olalım. Mümkünse alışverişlerini yapıp, bakım verenin dışarı çıkmasını azaltalım. 

COVID-19’U İKİNCİ KEZ GEÇİRMEMİZ MÜMKÜN MÜ?

Bu Covid-19 ile ilgili en çok merak edilen soru. Dünyada birkaç vakanın tekrar enfekte olduğunun bildirilmesi üzerine insanların panik düzeyi arttı. Bazı bilim insanları ikinci defa enfekte olduğu düşünülen kişilerin, aslında hastalıklarının tam iyileşmediğini düşündüklerini belirttiler. Bunun üzerine bir çalışma planlandı. Küçük bir grup makak maymununda yapılan çalışmada COVID-19’in ikinci defa enfeksiyona sebep olmadığı gözlendi. Çin’de yapılan çalışmada 4 makak maymunu SARS-CoV-2 ile enfekte edildi. Burun ve boğazda en yüksek virüs miktarına enfeksiyonun 3. gününde rastlandı. Bu dönemde iştah kaybı, kilo kaybı, nefes alma sayısında artış gözlendi. Bir maymuna otopsi uygulandı. Virüsün birçok alana yayıldığı ve bilindiği üzere akciğerlerde interstisyel pnömoni yaptığı gözlendi. Maymunların antikor miktarına bakıldı. Virüsün akciğerlere tutunduğu çıkıntılara karşı antikor geliştirdiği gözlendi. İlk hafta sonunda antikor miktarı düşük bulundu. 3-4 hafta sonra antikor düzeyinin ilk haftaya oranla yüksek olduğu görüldü. Bir ay sonra maymunların enfeksiyondan tamamen arındığı boğaz ve burunlarında virüs olmadığı tespit edildi. Tekrar virüse maruz bırakılan maymunların boğaz ve burunlarında virüse rastlanmadı. Yapılan otopside de virüse rastlanmadı. Bağışıklık kazanmış maymunlar tekrar enfekte olmadılar.

Dr. Sevda Sarıkaya / Akşam GAZETESİ