Akkuyu’da 3’üncü ünitenin temeli için hazırlıklar sona erdi

Mersin’in Gülnar ilçesi Büyükeceli Mahallesi’nde yapımı devam Türkiye’nin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu NGS’de birçok alanda inşaatlar hız kesmeden devam ediyor. Akkuyu Nükleer A.Ş., bir taraftan birinci ve ikinci ünitenin kurulumunu sürdürürken bir taraftan da 10 Mart’ta gerçekleştirilecek 3’üncü ünitenin temel atma törenine hazırlanıyor. Tören öncesinde gazetecilerle bir araya gelen Akkuyu Nükleer A.Ş. İnşaat Bölümü Müdürü Maksim Kucherenko, inşaat sahasındaki çalışmalar ve son duruma ilişkin bilgi verdi. Bu günlerde Akkuyu NGS inşaat sahasında çok fazla alanda çalışma yürütüldüğünü belirten Kucherenko, “Sadece birinci ve ikinci ünitelerde değil, aynı zamanda bu yıl üçüncü ünitede de çalışmalarımıza başladık. Aynı şekilde yardımcı ve genel santral tesislerinin inşaatını da yürütüyoruz. Ayrıca, ileride işletme aşamasında nükleer güç santraline deniz suyu temin edecek hidroteknik yapılar diye tabir ettiğimiz tesislerin inşaatını da sürdürmekteyiz. Bu hidroteknik yapılar, çok yüksek teknolojiyle inşa edilen tesislerdir. Şu an deniz kenarına sıfır bir pompa istasyonunun inşaatını da yürütüyoruz. Bu pompa istasyonunu inşa ederken en son modern teknoloji kullanıyoruz, çünkü binanın deniz seviyesinden derinliği 16 metre, – 16 metre kotundan başladık inşaatımıza. Aynı zamanda özel beton antifer dediğimiz blokları kullanarak kıyı şeridinin güçlendirilmesini yapıyoruz, Bu bloklar, denizin kıyıya zarar vermesine engel olacak. Su alma tesisinin inşaatı için deniz dip tarama çalışmaları da devam ediyor. Orası çok büyük derinliği olacak bir yer olacak ve oradan soğutma sisteminde kullanılmak üzere santral için deniz suyu alınacak. Öte yandan, şu anda deniz deşarj sisteminin boru hatları için temeli hazırlanıyor ve o borularla soğutma sisteminde kullanılan su denize deşarj edilecek” diye konuştu. Sahada inşaatı devam eden reaktörlerle ilgili de bilgi veren Kucherenko, birinci ünitede şu anda iç koruma binasının üçüncü katmanının kurulumu için hazırlık yaptıklarını söyledi. Buna paralel olarak aynı anda ünitenin dış duvarlarının yapımının sürdüğünü dile getiren Kucherenko, “Reaktörün yerleştirileceği kovanın kurulumu yapılıyor. Bu yıl en önemli aşamalardan biri olan reaktör basınç kabının kurulumunu yapacağız. Bu yıl içerisinde ayrıca buhar üreteçlerini, acil durum soğutma tanklarını ve ana sirkülasyon pompa hatlarının kaynak işlemlerini tamamlamayı hedefliyoruz. Birinci ünitenin türbin binasında da şu an duvarların, kolonların, sütunların kurulumu yapılıyor. Birinci ünitenin yanında bulunan bütün yardımcı tesislerin inşaatı da devam ediyor. Sıfır kotundan yukarıya doğru yükselmekte şu an” ifadelerini kullandı. İnşaat Bölümü Müdürü Maksim Kucherenko, ikinci ünitede de yardımcı bina ve tesislerin sıfır kotundan yukarıya doğru inşaatlarının devam ettiğini kaydetti. Türbin binasında duvarların, kolonların yapımını sürdürdüklerini ifade eden Kucherenko, daha sonra duvarın üzerinde ekipmanların kurulumunun yapılacağını söyledi. Kucherenko, “İkinci ünitede reaktör bölümünde iç koruma binasının birinci katmanının kurulumunu yaptık. Bu yıl içerisinde iç koruma binasının iki katmanı daha kurulacak” şeklinde konuştu.

İkinci ünitede çok önemli bir aşamayı daha gerçekleştirdiklerinin altını çizen Kucherenko, şu bilgileri verdi: “Konsol kirişinin tasarlanan yerinde montajını yaptık. Bu konsol kirişi diye tabir ettiğimiz ekipman, daha sonra üzerinde destek plakası ve ardından da destek kirişinin montajı yapılacak. Onların üzerinde de artık reaktör basınç kabının kurulumu yapılır. Bu konsol kirişi, nükleer santrallerin güvenlik sistemlerinin çok önemli unsurlarından biridir. Onun için montajı yapacak personelde çok yüksek ve sert şartlar aranıyordu. Özel bir komisyon kuruldu. Bu komisyon öncelikle montaj işleminin başlamasına izin vermişti. Kurulumu yapıldıktan sonra da bir komisyon kabulünü yaptı. Bunlar dahilinde görsel kontrolü yapıldı, kaynak çalışmalarının kalitesi teyit edildi. Önemli olan da bütün bu aşamalarda Rusya’da eğitim görerek şu an Akkuyu Nükleer A.Ş.’de çalışmakta olan genç uzmanların da katılıyor olması.” Kucherenko, 10 Mart’ta Türkiye ve Rusya liderlerinin temelini atacağını 3’üncü reaktör için hazırlıklarını tamamladıklarını belirterek, “Üçüncü ünitede şu an itibariyle ana tesislerin ve binaların inşaat demiri kurma işlemini tamamladık ve beton dökme işleri için hazırlığımızı yapıyoruz. Dördüncü ünitede ise bugün itibariyle hem türbin adası hem nükleer adasının temel çukurunda kazı yapmaya hazırız. Temel kazısı yapıldıktan sonra bir beton altı tabakasını oluşturacağız ki, o da kaya üzerinde yapılıyor ve nükleer santral binalarını dış etkenlerden koruyacak. 4’üncü ünitede ana yapıların betonarme işlerine başlayacağız. Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumundan inşaat lisansı verildikten sonra 4’üncü ünite için bu yıl içerisinde temele beton dökme işlemine de başlamayı planlıyoruz” dedi. Akkuyu NGS inşaat sahasında yaklaşık 8 bin kişinin çalıştığını, bunların yüzde 80’inin de Türk vatandaşı olduğunu vurgulayan Kucherenko, 4’üncü ünitede inşaat ve montaj işleri başladığında sahada çalışacak işçi ve uzman sayısının 12 bine kadar çıkacağının altını çizdi. Rusya’da üniversite eğitimi aldıktan sonra Akkuyu NGS’de çalışmaya başlayan Türk mühendislere ilişkin de açıklama yapan Kucherenko, bu mühendislerin yabancı bir ülkede çok kaliteli bir eğitimden geçerek, şu an ülkelerinde bir ilk olan ve çok yüksek teknolojiyle kurulan bir tesisin yapımında yer aldıklarına dikkat çekti. Bu anlamda genç Türk mühendislerin sorumluluklarının çok yüksek olduğunu vurgulayan Kucherenko, “Mümkün olduğunca farklı uzmanlardan bilgi edinmeye çalışıyorlar, çünkü santral devreye girdikten sonra onlar burada kendi memleketlerinde bir nükleer santrali işletmek durumunda olacaklar. Onlar çok fazla çalışıyorlar, çalışmalarına çok özen gösteriyorlar ve biz de yardımcı olmak için elimizden geleni yapıyoruz” diye konuştu. Genç Türk uzmanların Rusya’daki eğitimlerinin çok zorlu bir süreç olduğuna işaret eden Kucherenko, şunları söyledi: “Öncelikle Moskova, St. Petersburg olmak üzere Rusya’da nükleer alanında eğitim veren üniversitelerde teorik eğitim görüyorlar. Buna paralel olarak Akkuyu NGS’nin Rusya’daki referans santrali olan Novovoronej NGS’de pratik staj eğitimlerini görüyorlar. Ayrıca Rosatom Teknik Akademisinde de eğitim görüyorlar ki, aldıkları temel teorik eğitimi geliştirme fırsatı buluyorlar. Rusya’da bütün nükleer santrallerin işletmeci kuruluşu olarak kabul edilen Concern Rosenergoatom A.Ş.’de de staj yapıyorlar. Rosenergoatom bünyesindeki neredeyse bütün nükleer santrallerde bir simülasyon merkezi mevcuttur. O simülasyon merkezlerinde tıpkı nükleer santralde olduğu gibi aynı yönetim panoları, aynı kontrol odaları mevcuttur. Genç uzmanlar, bu merkezlerde sürekli eğitimden geçerek, farklı durumlarda nasıl davranmaları gerektiği konusunda çok iyi bilgi ediniyorlar, çünkü santralde çalıştıklarında buna alışık olmalılar.” Sahada çalışanlarının çoğunluğunu Türk vatandaşların oluşturduğunu aktaran Maksim Kucherenko, “Akkuyu NGS inşaat sahasında yaklaşık 8 bin kişi çalışıyor. Çalışmaların çoğunluğu Türk vatandaşları tarafından yürütülüyor. Yüzde 80 Türk vatandaşı çalışıyor. Dördüncü ünitedeki çalışmaların da yapılacağı dönemde sahada çalışacak işçi ve uzmanların sayısının 12 bine çıkmasını bekliyoruz” diye konuştu. Uzmanların zorlu bir eğitim sürecinden geçtiğini vurgulayan Kucherenko, şunları söyledi: “Moskova ve St. Petersburg’ta nükleer eğitim veren üniversitelerde teorik eğitim görüyorlar. Buna paralel olarak Akkuyu NGS’nin referans santrali olan Rusya’daki Novovoronej Nükleer Santrali’nde pratik ve staj eğitimini alıyorlar. Buna ilave olarak Rosatom Devlet Kuruluşu Teknik Akademisi’nde de eğitim görüyorlar. Orada da aldıkları temel teorik eğitimi geliştirme fırsatı buluyorlar. Ondan sonra ise Rusya’daki bütün nükleer santrallerinin işletmeci kuruluşu olarak kabul edilen ConcernRosenergoatom’da eğitim ve stajlarını görüyorlar. ConcernRosenergoatom bünyesinde neredeyse bütün nükleer santrallerin bir simülasyon merkezi mevcuttur. O simülasyon merkezlerinde tıpkı nükleer santrallerde olduğu gibi aynı yönetim panoları, kontrol odaları mevcuttur. Onlar bu merkezlerde eğitimden geçerek farklı durumlarda nasıl davranacakları konusunda çok iyi bilgi ediniyorlar. Çünkü bu duruma alışık olmalılar. Ondan sonra faaliyette olan nükleer santralde çalışarak aldıkları eğitimi takip edecekler.”