700 Yıllık Medresenin İçine Yapılan Tuvalet ve Mutfak İsyanı Çıkardı

Osmanlı’nın İlk Anıt Eseri Üzerine Yapılan Tahribat ve Tepkiler

Bursa’da, yaklaşık 700 yıllık tarihi medrese, günümüzde çocuk kütüphanesi olarak kullanılmasına rağmen, iç kısmına inşa edilen tuvalet ve mutfak gibi yapılar, hem tarihi dokuyu ciddi anlamda zedelemekte hem de bölge sakinleri ve uzmanlar arasında büyük tepkilere yol açmaktadır.

Tarihi Medresenin Yapısal Sorunları ve Restorasyon Süreci

1339 yılında Osmanlı padişahlarından Lala Şahin Paşa tarafından inşa edilen bu medrese, Osmanlı’nın ilk anıt eserleri arasında yer almakta ve tarihi önemi büyüktür. Ancak, zamanla duvarlarında rutubet oluşması, drenaj sisteminin betonla kapatılması ve düzgün bakımın yapılmaması sebebiyle yüzeyleri ciddi anlamda tahrip olmuştur.

2006 yılında, Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları kapsamında, medresenin dışındaki tuvalet ve yeniden inşa edilen mutfak gibi yapılar, resmi kararlar ve restorasyon planlarına rağmen içeriye yerleştirilmiş ve bu durum bölge halkında büyük rahatsızlık yaratmıştır.

Hukuki Süreçler ve Mahkeme Çalışmaları

Bu uygunsuzluklara karşı girişimlerde bulunan Ali Turan isimli Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu üyesi ve gönüllü çevre müfettişi, 2007 yılında konuyu yargıya taşımış ve Yürütmenin Durdurulması ve İptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme kararları kısmen lehine çıkmasına rağmen, süreç devam etmiş ve Turan, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi nezdinde haklarını aramıştır. Ancak, tüm bu çabalar sonuçsuz kalmış ve nihayetinde Anayasa Mahkemesi’nden alınan olumsuz kararlar doğrultusunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yolu da kapatılmıştır.

Koruma Çabaları ve Güncel Durum

Ali Turan, yaptığı açıklamada, “Bu tarihi yapıya yapılanlar adeta bir hainliktir. Medresenin içerisine yapılan tuvalet ve mutfak, aslına uygun olmayan tesisatlar ve planlar doğrultusunda inşa edilmiştir. Bu yapı, Bursa’nın ilk anıt eseridir ve ona zarar vermek, tüm şehre ve milli mirasa ihanettir” diyerek, durumu kamuoyunun dikkatine sunmuştur.

O, ayrıca, “Bir gün, bu ilk Osmanlı anıtı yıkılırsa, şaşırmayın. Bu yapılanlar, hem tarihi değerlerimize hem de kültürel mirasımıza büyük zarar vermektedir” ifadelerini kullanmıştır. Ayrıca, medresenin yanında bulunan ve vakıf mülkiyetinde olan bölümlerin kamulaştırılarak, yeniden aslına uygun şekilde restore edilmesi gerektiğinin altını çizmiştir.

Vizyon ve Uyarılar

Sesini duyurmaya çalışan Turan, “Tarihi yapıya yapılan bu müdahaleler, ciddi anlamda bir vatan hainliğidir ve bu yanlışlardan bir an önce dönülmelidir. Kurul kararlarının ve yapılanların şaibeli olduğu kanaatindeyim. Bu eser, aslına uygun olarak, özenle restore edilmelidir” diye konuşmuştur.

Son olarak, “Bu eserler, bizim kültürel mirasımızdır ve onu korumak, gelecek nesillere aktarmak bizim en büyük görevimizdir” diyerek, kamuoyunun ve ilgili kurumların dikkatini çekmeye devam etmektedir.