Trabzon’da El Yapımı Ot Süpürge Ustası Savaş Çelikaslan ve Geleneksel Mesleğin Yaşatılması
Trabzon’da el yapımı ot süpürge ustası Savaş Çelikaslan ve geleneksel mesleğin yaşatılmasına dair detaylar ile kültürel mirasımıza sahip çıkıyoruz.
Trabzon’un Geleneksel El Sanatlarından Ot Süpürge Yapımında Son Ustalarından Savaş Çelikaslan
Trabzon ilinde, yaklaşık yarım yüzyıldır süregelen geleneksel mesleğiyle tanınan 57 yaşındaki Savaş Çelikaslan, bölgenin en kıymetli el yapımı ot süpürgeleri ustalarından biri olarak öne çıkıyor. Yüksek teknolojinin ve modern elektrikli süpürgelerin yaygınlaşmasıyla birlikte, bu geleneksel el sanatları giderek azalsa da, Çelikaslan ve onun gibi birkaç ustanın emekleriyle yaşamaya devam ediyor.
Ortahisar ilçesindeki Pazarkapı Mahallesi’ndeki atölyesinde, Samsun’dan temin ettiği otları ustalıkla işleyerek özgün süpürgelerini hazırlayan Çelikaslan, günlük üretim kapasitesiyle de dikkat çekiyor. Ot süpürgeleri yaparken uyguladığı farklı işlemler ve geleneksel yöntemlerle, bu el sanatını gelecek nesillere aktarmaya büyük önem veriyor.
Ot Süpürge Yapım Süreci ve Çelikaslan’ın Ustalık Hikayesi
Çelikaslan, ilk olarak ot balyalarını suyla yıkadıktan sonra kükürt karışımıyla arındırıyor. Ardından, otları üç parçaya bölerek, ayaklarına taktığı tahta parçaları ve el mengeneleriyle şekillendiriyor. Daha sonra, iğne kullanarak otları dikkatlice dikiyor ve süpürgeyi satışa hazır hale getiriyor. Günlük yaklaşık 20 ot süpürgesi üretimi yapabilen usta, bu geleneksel mesleğin devamı için büyük bir özveriyle çalışıyor.
Çelikaslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mesleğe çocuk yaşta başladığını ve bu sanatın inceliklerini ailesinden öğrendiğini belirtti. İlkokul yıllarında babasının yanında mesleğin detaylarına vakıf olduğunu ifade ederek, “Askerlik sonrası tekrar ailemin yanında mesleğimi sürdürdüm. Bu işi yaparken büyük bir gurur duyuyorum.” dedi.
Geleneksel Mesleğin Günümüzdeki Durumu ve Çelikaslan’ın Perspektifi
Süpürge otlarının Edirne, Samsun, Adana, Tokat ve Balıkesir gibi çeşitli bölgelerde yetiştiğini anlatan Çelikaslan, mesleğin zorluklarına da değiniyor. Otları hazırlarken dört işlemi kullanmak zorunda olduklarını ve eskiden günde 100’e yakın süpürge üretildiğini hatırlıyor. Günümüzde ise, tek başına yaptığı üretimle 20 adet süpürge yapabildiğini ve bu mesleğin devamı için büyük bir özveriyle çalıştığını söylüyor.
Çelikaslan, ailesinden ve dedesinden gelen bu geleneksel mesleği yaşatmayı kendine görev bildiğini ve Trabzon’da sadece kendisinin kaldığını belirtiyor. Yurt dışından gelen turistlerin bu el işine büyük ilgi gösterdiğine de vurgu yaparak, özellikle İngiliz turistlerle yaşadığı anıları paylaşıyor. Bir çift turistin, “Dede mesleğini sürdürdüğün için sana teşekkür ediyoruz.” diyerek onun emeklerine olan takdirlerini dile getirmeleri, onu oldukça duygulandırmış.
Mesleğin Geleceği ve Atatürk’ün Sözüyle Motivasyon
Geleneksel el sanatlarının yaşatılması ve sürdürülebilirliği adına yaptığı çalışmalarla gurur duyan Çelikaslan, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Vatanını en çok seven, görevini en iyi yapandır.” sözünü kendisine ilke edindiğini belirtiyor. Mesleğin son temsilcilerinden biri olmasına rağmen, bu sanatı yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak konusunda kararlı olduğunu vurguluyor.
Çelikaslan’ın bu emekleri ve geleneksel mesleğe olan bağlılığı, Trabzon’un kültürel zenginlikleri arasında yer alarak, el sanatlarının yaşatılmasında önemli bir rol oynuyor.