Türk Silahlı Kuvvetleri ve Kamu Hizmetlerine Yönelik Güncel Düzenlemeler

Subay Rütbe Terfi Usulleri ve Personel İhtiyacı

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yarın görüşülecek olan çalışma hayatına ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifinin etki analizine göre, subayların rütbe terfi şartlarında önemli değişiklikler öngörülüyor. Bu kapsamda, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanlıklarında kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlayan muharip sınıfı general veya amiraller, korgeneral-koramiral ve orgeneral-oramiral rütbelerine terfi edebilecekler. Ayrıca, yürürlüğe girdği tarihte albay, tuğgeneral, tuğamiral, tümgeneral ve tümamiral rütbelerinde bulunan muharip sınıfı personelin, kuvvet harp enstitüleri mezunu sayılabilmeleri için bu öğrenimi tamamlamaları şartı aranmayacak. Harp akademileri eğitimini başarıyla tamamlayan personel ise, kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini tamamlamış sayılacak.

Etki Analizinde Personel ve Görev İhtiyacına Dair Detaylar

Etki analizinde, düzenlemenin Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) belirli rütbelerdeki personel ihtiyacını karşılaması amaçlanıyor. Hizmet ve görev gereği aynı rütbede hizmete devam eden muharip ve yardımcı sınıf general ve amirallerden, her yıl en fazla 36 personel bir yıl daha aynı rütbede kalabiliyor. Ancak, yapılacak yeni düzenlemeyle bu sayı 60’a çıkarılacak. Ayrıca, zorunlu durumlarda hizmetin gereklerine göre, Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak ve Milli Savunma Bakanı’nın teklifi üzerine Yüksek Askeri Şura’nın kararıyla, hizmette kalmaya devam eden general ve amiral sayısı 47’den 75’e yükseltilecek.

Kuvvet komutanlıklarına atanan orgeneral ve oramirallerin yaş limiti ise 65 olarak belirlenmiş olup, bu yaş haddinin 67’ye çıkarılması ve gerek görülürse 72 yaşına kadar uzatılması için Cumhurbaşkanına yetki verildi. Bu düzenlemeyle, 15 Temmuz sonrası yaşanan personel ihraçları ve çeşitli nedenlerle oluşan personel açığının karşılanması hedefleniyor. “Söz konusu düzenleme, hizmet ve görev ihtiyaçlarının daha etkin karşılanması ve personelin görev sürelerinin esnekleştirilmesi amacıyla hazırlanmıştır.”

Halk Plajları ve Turizm Teşvikleri

Öte yandan, teklifle Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda Turizmi Teşvik Kanunu’nda değişiklikler yapılıyor. Bu kapsamda, ücretsiz girişli günübirlik tesislerin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılması halinde, bu tesislerin münhasıran Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü veya en az %45 ortak paya sahip şirketler tarafından işletilmesi öngörülüyor. Bu düzenleme ile, halk plajlarının kar amacı gütmeksizin ve kamu yararını gözeterek sağlıklı, düzenli ve ücretsiz biçimde işletilmesi amaçlanıyor. Etki analizinde, geçen ay itibarıyla 19 halk plajı hizmet verirken, toplamda yaklaşık 6 milyon kişinin ziyaret ettiği belirtildi.

Döner Sermaye İşletmeleri ve Bütçe Durumu

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün görev alanlarına ilişkin faaliyetleri sürdüren toplam 93 döner sermaye işletmesi bulunuyor ve bu işletmelerin toplam bütçe büyüklüğü 1,85 milyar TL seviyesinde. Ayrıca, düzenlemeyle birlikte, Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde görev yapan memur ve sözleşmeli personelin ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile diğer ödemelerinde düzenlemeler yapılıyor. Bu kapsamda, toplam 12 bin personel için, ayda 90 saati aşmamak ve her saat için 5 katı oranında fazla çalışma ücreti ödemesi planlanıyor. Bu uygulama, yaklaşık 347 milyon 535 bin 360 TL ek maliyet getirecek ve 2025 bütçesine oranı binde 1,5 seviyesinde olacak.

Turizmde Çalışma Koşullarında Yenilikler ve İşgücü Durumu

Turizm sektöründe çalışanların haklarının güçlendirilmesi amacıyla, haftalık izin süreleri 10 güne çıkarılacak. Bu düzenleme kapsamında, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan turizm işletmesi belgeli toplam 7 bin 467 tesis ve yatak kapasitesi yaklaşık 1,2 milyon olan tesislerde çalışanlar da kapsama alınacak. Bu sayede, sektör çalışanlarının hakları genişletilirken, çalışma koşulları iyileştirilecek.

İdari Para Cezaları ve İş Gücü Piyasası

Çalışma ve İş Kurumu İl müdürlükleri tarafından uygulanan idari para cezalarıyla ilgili önemli bir düzenleme getiriliyor. Bu sayede, yetkisizlik nedeniyle açılan davalarda iptal kararlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Etki analizine göre, geçen ay yaklaşık 24 bin 186 dosyada toplam 1,67 milyar TL civarında idari para cezası uygulanmış durumda. Ayrıca, açık iş ilanlarının tek platformda birleştirilmesiyle, vatandaşlara yaklaşık 210 bin civarında iş imkanı sunulması hedefleniyor. Bu kapsamda, 36 ilde 914 Özel İstihdam Bürosu faaliyet gösteriyor ve bunların 106’sında geçici iş ilişkisi yetkisi bulunuyor. Türkiye İş Kurumu’nun yıllık toplam açık iş sayısı 2,6 milyon civarında iken, özel istihdam bürolarında bu rakam 853 bin seviyesinde. Aynı zamanda, izinsiz geçici iş ilişkisi faaliyetleri, ücret ve menfaat teminleri ile yurt dışı hizmet akitleri onayının yapılmaması veya belgelerin süresinde ibraz edilmemesi halinde idari para cezaları uygulanıyor. Bu cezalar, geçen ay yaklaşık 9,5 milyon TL iken, 1 Ocak 2025’ten itibaren 100 dosyada yaklaşık 3 milyon TL tutarında olacak.