İleri Yaşlarda En Sık Görülen Demans Türü: Alzheimer’da Erken Belirtiler ve Risk Faktörleri

İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, Alzheimer hastalığının beynin hücre ölümünün hızla ve erken dönemde yaşanmasına yol açan, dünyada en sık görülen demans türü olduğunu belirtmektedir. Yaş ilerledikçe doğal olarak hücre ölümü başlasa da Alzheimer’da bu süreç daha hızlı işliyor ve beyin küçülmeye başlıyor. Bu hastalık, yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değil, ilerleyici bir nörodejeneratif hastalıktır.

Belirtiler arasında unutkanlıkla birlikte plan yapma ve problem çözme becerilerinde zayıflık, halihazırda bilinen görevleri tamamlama konusunda güçlük, yer ve zamana dair kafanın karışması ile konuşma ve yazıda kelime bulma güçlükleri sayılabilir. Ayrıca eşyaları yanlış yere koyma ve bulamama, muhakeme bozulması, iş ve toplumsal yaşantıdan çekilme, duygudurum değişiklikleri ve kişilik değişimleri de önemli işaretler arasındadır.

Görsel-uzamsal işlevlerde bozulma da tek başına önemli bir belirti olarak öne çıkar. Örneğin, bir cismi pencereden gördüğünde onun kendi eşyası olduğunu düşünmek ya da uzanıp yaklaşacağını varsaymak gibi davranışlar bu kapsama girer.

Unutkanlık her durumda Alzheimer habercisi değildir; ancak ciddiye alınması gerekir. Bununla birlikte unutkanlık çok sayıda farklı hastalık veya durumla ilişkilendirilebilir. Bu nedenle benzer yakınmalarla karşılaşıldığında bir uzman görüşü alınması önemlidir.

Risk faktörlerini; yaş, aile öyküsü, kafa travması, geçmişte yaşanan depresyon, kalp-damar ya da beyinde damar hastalıkları, düşük eğitim düzeyi ve ApoE4 taşıyıcılığı şeklinde özetlemek mümkündür. Bu faktörler hastalığın ortaya çıkışını veya ilerlemesini etkileyebilir.

Alzheimer’in çıkışını tamamen engellemek şu an için mümkün olmasa da yaşam koşulları bunu geciktirebilir. Eğitimli ve sosyal yaşamın içinde olan bireylerde semptomlar daha geç ortaya çıkıyor. Düşük eğitim düzeyi, sosyal izolasyon ve hayata katılımın azalması ise belirtilerin daha erken görülmesine yol açabilir. Bu nedenle, beyin sağlığını korumak için aktif bir yaşam sürdürmek büyük önem taşır.

Bu bilgiler Demirören Haber Ajansı ve Haberler.com tarafından sağlık haberleri kapsamında derlenmiştir.