Türkiye’nin Sürdürülebilir Üretim ve Yeşil Dönüşüm Yolculuğu

Türkiye’nin Sürdürülebilir Üretim Hedefleri ve Yeni Adımlar

Türkiye, ekonomik kalkınmasının yanı sıra çevre koruma ve sürdürülebilirlik alanında da öncü adımlar atmaya devam ediyor. Bu doğrultuda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde başlatılan “Türkiye Yüzyılı” vizyonunun önemli temel taşlarından biri olan “Sürdürülebilirliğin Yüzyılı” hedefi, sanayide çevreci üretim anlayışını merkezine alarak yeni bir dönemi müjdelemektedir.

Bu kapsamda, çevre dostu üretim uygulamalarını teşvik eden yeni düzenlemelerin hazırlıkları tamamlanırken, yol haritaları da netlik kazanıyor. Türkiye’nin sanayi sektöründe yeşil dönüşüm ve sürdürülebilirlik ilkelerine uyumun sağlanması amacıyla atılan bu adımlar, tüm paydaşların katkılarıyla şekilleniyor.

Yeşil Üretim ve Sürdürülebilirlik İçin Stratejik Planlar

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, sürdürülebilir üretim ve yeşil dönüşüm süreçlerini detaylı şekilde planlayıp uygulamaya alıyor. Bu kapsamda hazırlanan “Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği” 14 Ocak 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, yürürlüğe giriş tarihi 1 Aralık 2025’tir. Sektör paydaşları ve sivil toplum kuruluşlarıyla gerçekleştirilen istişareler doğrultusunda, yeşil dönüşüm ve sürdürülebilirlik projelerinin temel ilkeleri belirlenmektedir.

Çevresel Performansın Ölçülmesi ve Sınıflandırma

Yaklaşık 6 bin civarında enerji, metal, mineral, kimya, atık yönetimi, tekstil, otomotiv, deri, kağıt, gıda ve hayvancılık gibi sektörlerde faaliyet gösteren tesisler, çevreye olan etkileri ve sürdürülebilirlik performanslarına göre sınıflandırılacaktır. Bu kapsamda, tesislerin çevreye olan olumsuz etkilerini en aza indirmek amacıyla, hava, su, toprak, gürültü ve koku gibi kirlilik kaynaklarının kaynağında önlenmesi ve azaltılması hedeflenmektedir.

Yönetmeliğe göre, tüm bu tesisler, çevre dostu üretim performanslarına göre “Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) Belgesi” ile F’den A’ya kadar sınıflandırılacaktır. Ayrıca, yeni yatırım projeleri, yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren en az “D” seviyesinde olacak şekilde planlanmalı, kurulmalı ve işletmeye alınmalıdır.

Yeşil Dönüşüm Belgesi ve Geçiş Süreci

Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle birlikte, şu anda faaliyette olan veya çevresel etki değerlendirmesi kapsamında başvuru yapan sanayi tesisleri, kademeli olarak 31 Aralık 2028’e kadar en az F, 31 Aralık 2030’a kadar da en az D seviyesinde “Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi” almak zorunda kalacaklar. Bu belge, sanayicilere uluslararası pazarlarda rekabet gücü kazandırırken, finansman ve yeşil fonlara erişimlerini kolaylaştıracak önemli bir prestij unsuru olacak.

Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgelendirme sürecinde, sektörel tebliğler ve uluslararası kabul görmüş en iyi teknikler esas alınarak, tesislerin çevresel performansları detaylı biçimde değerlendirilecektir. Bu değerlendirmeler, su ve enerji verimliliği, kullanılan kimyasallar ve emisyon sınır değerleri gibi kriterler göz önüne alınarak yapılacaktır.

Sonuç ve Hedefler

Bu kapsamlı düzenlemeler ve uygulamalar sayesinde Türkiye’de sanayi sektörü, sürdürülebilir üretim ilkeleriyle uyum sağlayarak, hem çevre hem de ekonomik açıdan daha sağlıklı ve rekabetçi hale gelecektir. Ayrıca, çevresel performansın iyileştirilmesiyle birlikte, sanayicilerin uluslararası arenada daha güçlü ve prestijli konuma gelmesi hedeflenmektedir.