Anayasa Mahkemesi’nin Siyasi Parti Mali Denetimleri ve Kararları

Anayasa Mahkemesi, Siyasi Partilerin Mali Hesaplarını Detaylı İnceledi

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi, özellikle siyasi partilerin mali hesaplarını kapsamlı bir şekilde denetleyerek önemli bir adım attı. 2016 yılına ait CHP’nin mali hesapları üzerinde gerçekleştirilen incelemede, yapılan denetim sonucunda 21 bin 285 lira 75 kuruş tutarında trafik cezası ödemesi nedeniyle bu meblağın parti mal varlığından çıkarılarak Hazine’ye gelir kaydedilmesine hükmetti. Mahkeme, bu kararında, “Siyasi faaliyetler kapsamında kullanılan araçların giderleri genellikle gider olarak kabul edilir, ancak kişisel kusurlardan kaynaklanan trafik cezaları bu kapsama girmez” ifadesine yer verdi. Ayrıca, karar metninde, “Açıklanan nedenlerle, kişisel kusurdan kaynaklanan trafik cezalarının parti tarafından ödenmesi halinde oluşan giderlerin, 2820 sayılı Kanun’un 75. maddesi uyarınca Hazine’ye gelir kaydedilmesi gerekmektedir” şeklinde hüküm altına alındı.

Diğer Siyasi Partilerin Mali Hesapları ve Denetim Sonuçları

Genç Türkiye Partisi, Halkın Sesi Partisi, Doğuş Partisi, Güzel Parti, Hak ve Adalet Partisi, Cumhuriyet ve Adalet Partisi, Saadet Partisi, Şahlanış Partisi ve Cumhuriyet Partisi gibi çeşitli siyasi partilerin 2023 yılı mali hesapları da Anayasa Mahkemesi tarafından detaylıca incelendi. Mahkeme raporunda, bu partilerin “Anayasa Mahkemesine hesap verebilir kayıt ve belge düzeni oluşturamadığı” tespiti yapıldı. Ayrıca, bazı partilerde hesap dışı gelir-gider hareketlerinin olduğu ve incelemeyi engelleyici uygulamalara rastlandığı belirtilerek, bu durumların Siyasi Partiler Kanunu’na açıkça aykırı olduğu vurgulandı. Mahkeme, bu nedenle, “2820 sayılı Kanun gereğince parti sorumluları hakkında yasal işlem başlatılması amacıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına” oy birliğiyle karar verdi.

CHP’nin Mali Durumu ve Denetim Bulguları

Denetim raporlarına göre, CHP’nin 2016 yılı gelir ve giderleri, genel anlamda doğru ve kanuna uygun olarak değerlendirildi. Trafik cezası haricinde herhangi bir usulsüzlük veya yolsuzluk tespit edilmedi. Mahkeme, CHP’nin mali hesaplarında herhangi bir uygunsuzluk bulunmadığını ve mali faaliyetlerin şeffaflık içinde yürütüldüğünü rapor etti.

Gelecek İçin Öngörüler ve Yasal Süreçler

Uzmanlara göre, Anayasa Mahkemesi’nin Resmi Gazete’de yayımlanan kararları, siyasi partilerin mali şeffaflık ve hesap verebilirlik konusunda ciddi anlamda denetlendiğinin göstergesidir. Özellikle belge eksikliği ve denetim engelleyici tutumlar, ilerleyen dönemlerde yeni cezai işlemlerin ve yasal süreçlerin başlatılmasına zemin hazırlayabilir. Bu gelişmeler, siyasi partilerin mali disiplin ve şeffaflık ilkeleri doğrultusunda hareket etmeleri adına önemli bir uyarı niteliği taşıyor.