Yargı ve Adalet Reformuna Yönelik 10. Yargı Paketi Teklifi Detayları

Yüksel’den Çarpıcı Açıklamalar ve Reform Girişimleri

Yargı ve adalet alanında köklü bir dönüşüm hedefiyle hazırlanan “10. Yargı Paketi” olarak adlandırılan Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, AA muhabirine detaylı değerlendirmelerde bulunan Yüksel tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Bu kapsamlı reform paketinin temel amacı, Türkiye’nin “Yüzyılın Adaleti” vizyonunu güçlendirmek ve hukuki altyapıyı daha sağlam temellere oturtmak olarak öne çıkıyor.

Yüksel, teklifin içeriğine ilişkin şunları vurguladı: “Bu düzenlemeler, hukuki güvenliği artırmayı, temel hak ve özgürlükleri etkin biçimde korumayı, yargı hizmetlerinin verimliliğini yükseltmeyi ve suçlarla mücadelede caydırıcılığı güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, toplumsal barış ve huzurun desteklenmesine de hizmet eden bu düzenlemeler, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği bazı mevcut hükümleri yeniden şekillendirmeyi de içermektedir.”

Yüksel, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hukukun üstünlüğü ve hukuk devleti ilkelerini esas alan bu düzenlemeler, adaletin temel taşlarını yeniden yapılandırmakta ve vatandaşlarımıza daha güvenilir bir yargı sistemi sunmayı hedeflemektedir. 2002 yılından itibaren yürürlüğe konan çeşitli yasal düzenlemeler ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde hayata geçirilen ‘Yargı Reformu Strateji Belgeleri’ ile reform sürecimizi sistematik hale getirdik. 2025-2029 dönemini kapsayan ‘4. Yargı Reformu Strateji Belgesi’ ise bu süreci daha da derinleştirmekte ve kapsamını genişletmektedir.”

Teklifin Temel İçeriği ve Hedefleri

Toplam 30 maddeden oluşan bu kanun teklifi, özellikle infaz sisteminde ölçülülük ve etkinliği artırmak adına önemli adımlar içermektedir. Yüksel, bu bağlamda, hükümlülerin cezalarını orantılı şekilde infaz etmelerini sağlayacak düzenlemelerden bahsetti: “Cezanın beş günden az olmaması ve en az yüzde on birinin infaz kurumunda geçirilmesi zorunlu hale getirildi. Bu sayede, cezaların caydırıcılığı ve ıslah edici niteliği güçlendirilmekte, adil ve ölçülü infaz süreçleri teminat altına alınmaktadır.”

İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulandığı hükümlüler için de yeni imkanlar yaratılıyor: “Koşullu salıverilme süreci, iyi halli olmak şartıyla, toplam cezanın dörtte üçü infaz edilerek gerçekleştirilebilecek. Bu yaklaşım, hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması ve rehabilitasyonunu teşvik ederek suçun önüne geçmeyi hedeflemektedir.”

Yaşlılar ve Özeller İçin Yeni Düzenlemeler

Yüksel, reform paketinin insan onurunu ve insani değerleri ön planda tutan, penoloji biliminin güncel gelişmelerine uygun yeni yaklaşımlar içerdiğini belirtti. Özellikle kadınlar, çocuklar ve yaşlılar lehine uygulamaların genişletildiğine dikkat çekti: “Örneğin, 80 yaş ve üzeri kişilere ilişkin konutta infaz uygulaması, 6 yıla çıkarılan cezalarla daha da yaygınlaştırılacak. Ayrıca, hastalık ve engellilik nedeniyle 5 yıl yerine 10 yıl, doğum nedeniyle de 3 yıl yerine 5 yıl hapis cezasının konutta infaz edilmesine imkan tanınmaktadır.”

Çocuk hükümlüler bakımında da yeni düzenlemeler getirildi: “Eğitim ve onarıcı adalet ilkeleri temel alınarak, çocukların rehabilitasyonuna yönelik yeni infaz usulleri tanımlandı. İyi halli olan çocuklar, eğitim evlerine gönderilecek ve suç işleme eğilimini azaltmaya yönelik tedbirler alınacaktır.”

Ceza Artırımları ve Güçlendirilmiş Cezalar

Yüksel, suçlara karşı etkili ve caydırıcı bir ceza sisteminin kurulmasına odaklanıldığını vurguladı: “Kasten yaralama, ağırlaştırılmış yaralama ve tehdit suçlarının cezaları artırılacak. Meskun mahalde silahla ateş etme suçunun cezası yükseltilirken, ‘kurusıkı’ tabir edilen silahların suç kapsamına alınmasıyla, bu tür olayların önüne geçilmesi amaçlanıyor.”

Ayrıca, alkol ve uyuşturucu etkisiyle araç kullanma suçlarının da cezaları artırılacak ve trafikte yol kesme gibi yeni suç tanımlarıyla, bu tür eylemlere karşı ağır yaptırımlar öngörülüyor. Trafikte yol kesme suçunun kapsamı genişletilerek, suçun toplumsal etkisi azaltılmaya çalışılmaktadır.

Yasal Düzenlemeler ve Hukuki Güvence

Teklifte, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarına uygun yeni düzenlemeler de yer almakta. Bu kapsamda, istinaf ve temyiz kanun yollarına ilişkin parasal sınırlar, davanın açıldığı tarihteki değere göre belirlenecek. Noterlerin disiplin cezaları ise, hukuki belirlilik ilkesi gözetilerek açıkça tanımlanacak.

İçeriğin içeriği ve erişim haklarıyla ilgili düzenlemeler ise, ifade özgürlüğü ve kişilik hakları arasında denge gözetilerek yeniden yapılandırılıyor. Ayrıca, ceza sisteminde etkin ve bütüncül bir infaz yaklaşımını benimsemenin önemi vurgulanıyor: “Ceza yalnızca cezalandırma amacı taşımıyor; aynı zamanda bireyin ıslahını, caydırıcılığı ve topluma yeniden kazandırılmasını hedefliyor. Bu kapsamda, infaz kurumlarında geçirilen süreler, denetimli serbestlik uygulamaları ve rehabilitasyon süreçleri, adalet sisteminin temel taşlarını oluşturuyor.”

Yüksel, tüm bu düzenlemelerin, kamu güvenliğini ve toplumsal huzuru artırmakla kalmayıp, vatandaşların adalete olan güvenini de pekiştireceğine inanç belirtti. Ayrıca, bu reformların, hukuk devleti ilkesine ve insan merkezli adalet anlayışına uygun olduğunu vurguladı.

Son olarak, kanun teklifinin detaylarının 31 Mayıs Cumartesi günü saat 16.00’da Komisyonumuzda görüşüleceğini ve ardından genel kurula sevk edileceğini sözlerine ekledi.