Sağlık Sektöründe Kayıt Dışı Gelirlerle Mücadele ve Denetimler

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), sağlık sektöründe faaliyet gösteren bazı özel muayenehanelere ve kliniklere yönelik kapsamlı inceleme ve denetim çalışmalarını hızlandırdı. Bu kapsamda, özellikle estetik ve cerrahi operasyonlar ile diş tedavilerinden elde edilen gelirlerin beyan edilmesinde ciddi eksiklikler tespit edildi. Yapılan detaylı analizler sonucu, beyanlarda %400’e varan uyumsuzlukların ortaya çıkmasıyla yaklaşık 3 bin 663 hekimin toplamda 13 milyar liralık kazancını kayıt dışı bıraktığı belirlendi.

GİB tarafından yürütülen denetim ve analiz çalışmalarında, yapay zeka destekli gelişmiş sistemler kullanılarak, mükelleflerin gelir ve beyanlarındaki tutarsızlıklar detaylı şekilde incelendi. Bu kapsamda, özellikle özel muayenehanelerde çalışan doktorların hastalardan aldıkları gelirleri, beyan edilmesi gereken tutarlardan büyük ölçüde düşük gösterdikleri tespit edildi. Özellikle, estetik ve cerrahi operasyonlar ile diş tedavilerinden elde edilen kazançların, gerçek gelir seviyelerini yansıtmadığı ortaya kondu.

İlk aşamada, yapay zeka teknolojileri kullanılarak, vergi beyannamesi ve gelir beyanları arasında ciddi uyumsuzluklar bulunan yaklaşık 3 bin 663 mükellef belirlendi. Bu mükelleflerin toplam 13 milyar liraya ulaşan gelirleri, kayıtdışı bırakılmış durumda. Ayrıca, genel cerrahi, ortopedi ve beyin cerrahisi alanlarında faaliyet gösteren uzmanların da gelir beyanlarındaki tutarsızlıklar dikkat çekti. Örneğin, bazı cerrahlar, hastalarından aldıkları ameliyat ücretlerini düşük göstererek, vergilendirilmesi gereken gerçek kazançların önemli bir kısmını gizledi.

Özellikle, özel hastanelerle anlaşmalı çalışan ya da kendi muayenehanesini kullanan cerrahların, gelirlerini eksik beyan ettikleri ve böylece vergi yüklerinden kaçındıkları tespit edildi. Bu kapsamda, bir kadın doğum uzmanının yıllık 53 milyon liralık gelirini beyan etmediği ve yalnızca 6,5 milyon lira olarak bildirdiği ortaya çıktı.

Diğer yandan, diş hekimleri ve estetik alanında faaliyet gösteren kliniklerde de ciddi kayıt dışı kazançlar saptandı. Özellikle implant, protez, ortodonti ve estetik diş tedavilerinden elde edilen gelirlerin eksik beyan edilmesi dikkat çekti. Bir diş hekiminin yıllık 67 milyon lira gelir elde etmesine rağmen, bunu sadece 3 milyon lira olarak göstermek suretiyle ciddi bir vergi kaçakçılığı yaptığı belirlendi.

Son dönemde hızla büyüyen estetik sektörü de denetimlerin odak noktası haline geldi. Burun estetiği, dolgu, botoks, liposuction gibi işlemleri yapan bazı kliniklerin, elde ettikleri gelirin büyük kısmını beyan dışı bıraktıkları tespit edildi. Yurt dışından gelen hastalar ve dövizle çalışan kliniklerde de gelirlerin kayıtlara yansımadığı saptandı. Örneğin, saç ekimi yapan bir uzman, yıllık 7 milyon lira beyan etmesine rağmen, gerçek gelirinin 69 milyon liraya ulaştığı ortaya çıktı.

GİB, kayıt dışı kazançlar elde eden mükellefleri tespit ederek, gönüllü uyum kapsamında vergi dairelerine çağırmaya başladı. Bu süreçte, ilk aşamada 850 mükellef, vergi beyannamelerini tamamlayıp, vergi yükümlülüklerini düzenli hale getirdi. Bakanlık yetkilileri, amaçlarının mükellefleri cezalandırmak değil, kayıt dışı kazançların vergilendirilerek ekonomiye kazandırılması olduğunu vurguladı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise yaptığı açıklamada, “Kayıt dışı kazançların tespiti ve vergilendirilmesi konusunda kararlıyız. Kimse vergi kaçırmaya devam edemez, gönüllü uyum sürecini destekliyoruz. Bu sayede, adil ve etkin bir vergi sistemi oluşturmayı hedefliyoruz” dedi. Ayrıca, bu çalışmaların, vergide adaleti sağlamak ve ekonomi politikasını güçlendirmek adına önemli bir adım olduğunu sözlerine ekledi.