Koronavirüs sürecinde tüketici haklarındaki sorunlar

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, koronavirüs sürecinde karşılaşılan sorunları sıralayarak, alıcı haklarının nasıl koruması gerektiği hakkında bilgi verdi. Minik, koronavirüs salgını ile çaba zarfında alınan tedbirler nedeniyle; eğitim öğretim, okullardaki servis ve yemek, yurt ve barınma, konaklama ve yolculuk ile TV spor yayını gibi birçok hizmetin yerine getirilemediğini açıklama ederek, derhal tüketiciler açısından hizmetten yararlanamama, hizmet veren işletmeler açısından ise hizmeti yerine getirememe halinin söz konusu olduğunu aktardı. Bu süreçte, tüketiciler açısından aylık periyodik ücretlerin ödenip ödenmemesi veya hizmetten yararlanılmadığından daha önce peşin ödenmiş ücretlerin geri iadesine ilişkin sorunlar yaşandığını aktaran Minik, “Bu konu ile ilgili öbür sorunlarla bizlere ulaşan çok sayıda tüketici, sorunlarına çözüm aramakta, mağduriyetlerini gidermeye çalışmaktadır.” şeklinde konuştu. Küçük’e kadar, salgın sebebiyle zorunlu olarak, hayat tarzımızı ve jurnal tercihlerimizi değiştirdik. Yasal açıdan bir “mücbir sebep” hali söz konusu. böylece, ilk önce mevcut durum dikkate alınarak, tüketicilerin idareli çıkarları korunarak ve tüketiciler istismar edilmeden, iki taraflı güven ve anlama içerisinde, her birimiz çözüm odaklı almak zorundayız. Minik, tüketicilerin idareli çıkarlarını koruma çerçevesinin tüzük, yasalar ve öbür yönetmeliklerle belirlendiğini ileterek, uyuşmazlıkların çözümünde, Tüketici Hakem Heyetleri ve Alıcı Mahkemeleri’nin faaliyette olduğunu hatırlattı. Levent Küçük, koronavirüsün etkisi ile değişik idareli şartların getirdiği sorunların aşılmasında ve özellikle ticari konularda, para ve mal alışverişlerinde işlemlerin mutlaka yazılı olarak yapılması gerektiğinin altını çizerek şunları söyledi: “Günümüzde, telefon konuşmaları, sms ve e-posta mesajları iletişim açısından çok önemli bir işlevi yerine getirmektedir. Bu evraklar muhafaza edilebilmektedir. Fakat, hizmet aldığımız bir mektep, bir yurt, bir havayolu şirketi veya bir gezi acentası ile iletişime geçerken, bir sorunumuzu, bir talebimizi iletirken, bunu mutlaka yazılı olarak yani faks, e-posta mesajı, iadeli taahhütlü mektup veya noterden ihtarname biçiminde yapmamızda, bunların bir örneğini saklamamızda fayda bulunmaktadır. Çünkü  ileriki günlerde hukuki yollara başvurduğumuzda, fiziki delil olarak bu yazışmalara ihtiyacımız olacaktır. Firmaların tip hizmetleri çalışanlarının sözlü açıklamalarına ya da taleplerimize olumsuz sözlü dönüşlerine karşın, mağduriyet ya da taleplerimizi mutlaka yazılı olarak yapmalıyız. Firmaların yazılı cevaplarını, e-posta, sms mesajlarını, hatta whatsapp yazışmalarını bile mutlaka saklamalıyız. Bir sorun ya da mağduriyetimizi anlatırken, bir talebimizi iletirken, uygulama veya yazılarımızda ‘6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve bu Kanuna tarafından çıkarılan mevzuat hükümleri gereğince’ veya ‘Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik hükümleri gereğince’ gibi yasa veya yönetmelik ibarelerini mutlaka yazmalı, ‘Mağduriyetimin giderilmesini’ ya da ‘Ücretimin iade edilmesini istiyorum’ şeklinde taleplerimizi açık açık belirtmeliyiz. Yazılmış başvuru veya başvurularımızda, karşılaştığımız sorunları ve taleplerimizi açıkladıktan daha sonra, cümlenin son paragrafını,  ‘Aksi halde bütün hukuki yollara başvurarak, şikayet hakkımızı kullanacağım’ biçiminde sonlandırmalıyız. Ülkemizde tüketici sorunlarının çözümünde birinci görevli devlet kurumu, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’dür. Yayınladıkları rehber ve duyurularla, tüketicileri bilgilendirip, yol göstermektedirler. Uygulamada birliği sağlama ve tüketicilerin tereddütlerini giderme açısından ve özellikle de mücbir sebep hali ve hizmet sözleşmeleri açısından tüketicilerin izleyecekleri yolları peyderpey ifade eden, tüketicileri bilgilendirip, onları yönlendiren bir rehberin varlığına gereksinim duyulmaktadır. Bu rehberin, Genel Müdürlük kadar hazırlanıp, kamuoyuna sunulması faydalı olacaktır.”